Rét đậm rét hại là gì? Nguyên nhân, hậu quả & cách phòng tránh

Tìm hiểu rét đậm rét hại là gì để có thêm kiến thức về nguyên nhân hình thành và các phòng tránh hiện tượng nguy hiểm này nhằm bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân mình.

Định nghĩa rét đậm rét hại là gì?

Rét đậm rét hại là hiện tượng thời tiết đặc trưng ở Việt Nam, thường xuất hiện vào mùa đông, khi nhiệt độ không khí trung bình trong ngày xuống thấp hơn mức quy định.

Rét đậm xảy ra khi nhiệt độ không khí trung bình trong ngày dưới 15°C. Rét hại xảy ra khi nhiệt độ không khí trung bình trong ngày dưới 13°C. Hiện tượng này thường xuất hiện ở các khu vực miền núi phía Bắc do ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh tăng cường.

Tìm hiểu tháng mấy bắt đầu lạnh để ứng phó với thời tiết mùa đông

Nguyên nhân gây ra hiện tượng rét đậm rét hại

Nguyên nhân rét đậm rét hại ở Việt Nam là do sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố, trong đó khí hậu miền Bắc chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất của hiện tượng thời tiết này.

Xâm nhập của khối khí lạnh tăng cường từ phía Bắc

Đây là nguyên nhân chính, khi các khối khí lạnh mạnh từ Siberia, Trung Quốc tràn xuống, gây giảm sâu nhiệt độ không khí ở Việt Nam. Khối khí lạnh càng mạnh và càng lan rộng xuống vùng thấp, rét hại càng gay gắt.

Hoạt động của gió mùa Đông Bắc

Gió mùa Đông Bắc thường hoạt động mạnh nhất vào khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Loại gió này thổi mạnh, mang khí lạnh khô hanh từ lục địa Á lục vào Việt Nam, gây ra những đợt không khí lạnh, rét đậm, rét hại kèm gió lạnh dai dẳng vào mùa đông.

Địa hình núi cao

Vùng núi cao như Tây Bắc, Tây Nguyên thường có nhiệt độ thấp hơn vùng đồng bằng.

Khi khối khí lạnh kết hợp với địa hình núi cao, rét hại càng trở nên khốc liệt hơn.

Hoàn lưu khí quyển

Sự dịch chuyển vị trí của các dải áp cao, áp thấp trong hoàn lưu khí quyển ảnh hưởng đến vận chuyển khối khí lạnh. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu cũng làm gia tăng tần suất và cường độ của các đợt rét đậm, rét hại.

Hậu quả của rét đậm rét hại gây ra

Rét đậm rét hại xảy ra khi nhiệt độ xuống mức rất thấp. Vì vậy, hiện tượng này gây ra cho con người và môi trường không ít những tác động tiêu cực.

Đối với sản xuất nông nghiệp

Rét đậm rét hại có thể khiến cho cây trồng bị chết rét, còi cọc, phát triển chậm, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, hiện tượng này thường đi kèm với tuyết rơi khiến hoa màu bị hỏng, thối rữa, ảnh hưởng đến sản lượng và thu nhập của người nông dân.

Đây là kiểu thời tiết khiến cho việc chăm sóc và thu hoạch hoa màu gặp nhiều khó khăn, do người lao động phải làm việc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Đối với đời sống sinh hoạt

Rét mạnh như này khiến cho cơ thể con người phải tiêu hao nhiều năng lượng để giữ ấm, dẫn đến suy giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho các virus, vi khuẩn gây bệnh phát triển. Các bệnh thường gặp bao gồm: cảm lạnh, ho, viêm phổi, viêm phế quản,…

Khi nhiệt độ xuống thấp, huyết áp có thể tăng cao, nhịp tim đập nhanh, dẫn đến các bệnh tim mạch như: cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,… Hơn nữa, trong trường hợp rét kéo dài và nhiệt độ xuống quá thấp, có thể dẫn đến hiện tượng tê cóng, thậm chí là chết rét, đặc biệt là ở những người vô gia cư hoặc người làm việc ngoài trời.

Kiểu thời tiết này có thể khiến cho tầm nhìn hạn chế, sương mù dày đặc, đường trơn trượt, dẫn đến nguy cơ tai nạn giao thông cao và có thể khiến cho du khách ngại đi du lịch, ảnh hưởng đến doanh thu của ngành du lịch.

Khám phá khí hậu Hà Giang: Nơi có những đợt rét đậm rét hại khắc nghiệt nhất miền Bắc

Đối với môi trường

Khi nhiệt độ thời tiết xuống thấp như vậy có thể khiến cho chất lượng không khí giảm sút, do người dân đốt nhiều than củi để sưởi ấm. Ngoài ra, thời tiết như vậy còn có thể gây hại cho một số loài động thực vật, ảnh hưởng đến cân bằng sinh thái.

Biện pháp đối phó với thời tiết rét đậm rét hại

Có rất nhiều cách phòng chống rét đậm rét hại hiệu quả.

Theo dõi thông tin dự báo thời tiết

Nếu khu vực rơi vào các trường hợp rét đậm rét hại thì các nhà đài, trang thông tin quốc gia sẽ cung cấp các dự báo thời tiết để người dân chuẩn bị giữ ấm cho bản thân.

• Cập nhật thường xuyên thông tin dự báo thời tiết từ các nguồn tin chính thống như: Đài Khí tượng Thủy văn Quốc gia, các trang web báo chí uy tín,…
• Lắng nghe thông báo của chính quyền địa phương về tình hình thời tiết và các biện pháp phòng tránh.

Giữ ấm cơ thể

Giữ ấm cơ thể là việc quan trọng nhất cần làm khi gặp tình trạng thời tiết rét khắc nghiệt.

• Mặc nhiều lớp áo ấm, ưu tiên chất liệu giữ nhiệt tốt.
• Sử dụng mũ, khăn, găng tay, tất chân để giữ ấm cho các bộ phận hở trên cơ thể.
• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.
• Uống nhiều nước ấm để giữ ấm cơ thể và bù nước cho cơ thể.
• Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như: rượu bia, thuốc lá,…

Bảo vệ nhà cửa

Bên cạnh cơ thể, việc trang hoàng nhà cửa cho mùa lạnh giá này cũng cần được chú trọng bằng cách:

• Che chắn kín gió cho cửa sổ, cửa ra vào, mái nhà.
• Sử dụng các vật liệu cách nhiệt để giữ ấm cho nhà cửa.
• Sử dụng các thiết bị sưởi ấm an toàn như: quạt sưởi, đèn sưởi,…

Bảo vệ cây trồng và vật nuôi

Vật nuôi và cây trồng cần được che chắn và giữ ấm để giảm thiểu thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp cụ thể như:

• Che chắn ni lông cho cây trồng khỏi giá rét, đặc biệt những cây đang trong thời kỳ gieo mầm.
• Sử dụng các biện pháp sưởi ấm cho gia súc, gia cầm.
• Cung cấp đầy đủ thức ăn và nước uống cho gia súc, gia cầm.

Hạn chế đi lại khi trời rét đậm rét hại

Vào thời tiết rét khắc nghiệt, không chỉ nhiệt độ thấp làm ảnh hưởng tới sức khỏe con người, mà di chuyển vào thời điểm này cũng vô cùng nguy hiểm.

• Chỉ ra ngoài khi thực sự cần thiết.
• Di chuyển cẩn thận, đảm bảo an toàn giao thông.

Lời kết

Tìm hiểu rét đậm rét hại là gì để biết được kiểu thời tiết này vô cùng nguy hiểm, không những gây ảnh hưởng tới sinh hoạt của con người mà sức khỏe cũng bị đe dọa trực tiếp. Mỗi người cần nắm rõ biện pháp phòng tránh hiệu quả để bảo vệ sức khoẻ của bản thân và gia đình.